Tinh trùng yếu: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách khắc phục

Tinh trùng yếu là tình trạng cho thấy khả năng sinh lý của nam giới đang có vấn đề. Lúc này sự suy giảm về chất lượng tinh trùng khiến sức khỏe sinh sản người bệnh bị đe dọa, thậm chí dẫn đến vô sinh. Nắm được nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục tinh trùng yếu có thể giúp bạn có biện pháp xử lý kịp thời.

Tinh trùng yếu là hiện tượng gì?

Tinh trùng yếu là tình trạng tinh trùng bị suy giảm về chất lượng. Tinh hoàn là nơi sinh ra tinh trùng, cụ thể là ở các ống sinh tinh. Tinh trùng sau khi sản xuất sẽ được phóng tinh và đi bằng âm đạo của nữ giới. Môi trường này có tính axit, do đó nếu tinh trùng không khỏe mạnh thì khó có thể sống sót để di chuyển tới buồng tử cung được. Khi đó hiện tượng thụ thai sẽ không xảy ra.

Các yếu tố đánh giá tình trạng sức khỏe của tinh trùng

Những yếu tố mật thiết liên hệ đến tình trạng sức khỏe của tinh trùng ở nam giới bao gồm:

• Số lượng tinh trùng trong 1 ml tinh dịch: Trong 1 ml tinh dịch phải đảm bảo một số lượng tinh trùng nhất định thì khả năng thụ thai mới dễ dàng xảy ra. Nhưng nếu mật độ này không đảm bảo thì tinh dịch sẽ bị loãng so với bình thường và số lượng tinh trùng không đủ để thực hiện việc di chuyển đến buồng tử cung.
• Khả năng di động của tinh trùng: Đây là một yếu tố đánh giá vô cùng quan trọng vì chỉ khi côn trùng có khả năng di động tốt mới có thể bơi đến tử cung phụ nữ được. Quãng đường di chuyển này rất dài bao gồm âm đạo, cổ tử cung, tử cung và ống fallop. Nếu trong tinh dịch có 40% tinh trùng không có khả năng di động thì quá trình thụ thai sẽ trở nên vô cùng khó khăn.
• Hình thái, cấu trúc tinh trùng: Tinh trùng có đuôi dài và có dạng đầu thuôn cho nên có thể di chuyển dễ dàng. Tuy nhiên nếu hình thái tinh trùng trở nên bất thường, như không có đuôi hoặc đầu không thuôn thì sẽ không thể di chuyển được.

Như vậy khi tinh trùng sẽ được đánh giá là yếu khi:

– Tỉ lệ tinh trùng chết hoặc không di động chiếm nhiều hơn 25%.

– Trong số đó, lượng tinh trùng di chuyển chậm nhiều 75%.

– Tinh trùng có hình thái và cấu trúc bình thường chiếm chưa tới 30%.

– Trong mỗi ml tinh dịch được phóng ra có chưa tới 40 triệu tinh trùng. Và lượng tinh dịch này nhỏ hơn 2 ml.

Nguyên nhân tinh trùng yếu

Nguyên nhân gây ra tình trạng tinh trùng yếu bao gồm:

Nguyên nhân bệnh lý

• Giãn tĩnh mạch tinh: Đây là một trong những căn bệnh khiến cho khả năng sản xuất tinh trùng giảm và chất lượng tinh trùng cũng suy yếu.
• Suy giảm testosterone: Testosterone là nội tiết tố sinh dục nam, do đó nó tham gia vào quá trình sản xuất tinh trùng. Khi testosterone suy giảm thì chất lượng tinh trùng cũng suy giảm theo.
• Các bệnh sinh lý nam như: xuất tinh ngược, xuất tinh sớm hay rối loạn cương dương đều gây ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh.
• Viêm nhiễm cơ quan sinh dục như: viêm mào tinh, viêm tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt… làm suy yếu tinh trùng.
• Các bệnh lây truyền qua đường tình dục như: HIV, giang mai, lậu… không chỉ khiến tinh trùng suy giảm sức khỏe mà còn có thể tạo sẹo trên đường di chuyển của tinh trùng.
• Các khối u tại cơ quan sinh dục và hóa chất đưa vào cơ thể sẽ khiến hormone trong cơ thể mất cân bằng, quá trình sinh tinh do đó cũng bị ảnh hưởng.

Các nguyên nhân khác và yếu tố nguy cơ

Tinh trùng yếu có thể là tình trạng gây ra bởi các yếu tố nguy cơ sau:

• Tiếp xúc nhiều với hóa chất công nghiệp như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, vật liệu sơn…
• Tiếp xúc với các kim loại nặng có trong môi trường, trong đó nguy hiểm nhất là chì.
• Nhiễm xạ trong một thời gian dài.
• Các thói quen sinh hoạt không thích hợp: mặc đồ chật, bí bách và không thông thoáng, tắm nước nóng, đặt laptop lên đùi thường xuyên khiến cho nhiệt độ laptop ảnh hưởng đến hoạt động của tinh hoàn. Khi bìu quá nóng thì tinh trùng có trong tinh dịch sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và suy yếu đi.

• Thường xuyên sử dụng chất kích thích, thuốc lá và đồ uống có cồn. Những chất này đều khiến nồng độ testosterone trong cơ thể suy giảm và ảnh hưởng không tốt nên sức khỏe tinh trùng.
• Cơ thể luôn trong trạng thái mệt mỏi và căng thẳng.
• Tình trạng béo phì: Nghiên cứu cho thấy đàn ông béo phì sẽ có tinh trùng yếu hơn so với những người không bị béo phì.

Bạn hãy tự mình khắc phục những yếu tố nguy cơ kể trên để phòng ngừa tình trạng tinh trùng yếu.

Cách nhận biết tinh trùng yếu

Bạn có thể nhận biết tinh trùng yếu thông qua những dấu hiệu sau:

Tinh dịch ít và loãng

Đây là một trong những tình trạng cho thấy rõ ràng tinh trùng của bạn bị yếu. Bởi lẽ đối với người bình thường sau khi phóng tinh thì tinh dịch sẽ có độ sệt tương đối và vừa phải. Nhưng nếu tinh dịch bạn phóng ra không có độ nhày nhất định, cũng không có độ dính thì bạn phải cẩn thận vì lúc này số lượng tinh trùng trong tinh dịch không được đảm bảo. Khi đó bạn có thể thấy tinh dịch loãng như nước vo gạo.

Tinh dịch không hóa lỏng sau 15 – 30 phút

Thông thường xuất tinh xong, sau từ 15 đến 30 phút tinh dịch của bạn sẽ tự động hóa lỏng. Lúc này tinh dịch không còn giữ trạng thái giống như trước, nhờ đó mà tinh trùng có thể di chuyển trong ống sinh dục của phụ nữ dễ dàng hơn. Tuy nhiên sau 15 phút đến nửa tiếng nếu tinh dịch vẫn còn đặc sệt thì khả năng vận động của tinh trùng sẽ không được đảm bảo.

Tinh dịch có mùi, chuyển màu bất thường

Thông thường tinh dịch có màu trắng, đôi khi hơi ngả vàng do dính nước tiểu. Tuy nhiên nếu tinh dịch chuyển màu thì đây là tình trạng bất thường mà bạn cần quan tâm. Cụ thể các màu sắc bất thường gồm:

• Tinh dịch có màu vàng: Khi mắc một số căn bệnh nam khoa thì tinh dịch của nam giới sẽ chuyển màu vàng. Ví dục các bệnh như viêm mào tinh hoàn, viêm tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt…
• Tinh dịch có màu xanh, vàng xanh: Những căn bệnh như viêm niệu đạo hay bệnh lậu thường liên hệ đến màu sắc vàng xanh hoặc xanh của tinh dịch.
• Tinh dịch màu nâu: Nhiều người gặp phải tình trạng xuất tinh ra tinh dịch màu nâu do bị dính máu. Một số bệnh lý liên quan đến hệ bài tiết và hệ sinh dục có thể gây ra tình trạng này. Khi đó người bệnh thường có cảm giác đau bụng dưới và dương vật đau tức khó chịu.

Bên cạnh đó bình thường tinh dịch có mùi hơi tanh đặc trưng nhưng không hôi. Nếu một ngày tinh dịch bốc mùi hôi kèm theo các triệu chứng khác thì đó có thể là dấu hiệu cho thấy cơ quan sinh sản của bạn có vấn đề, trong đó có tinh trùng yếu.

Tinh dịch vón cục

Sau khi xuất tinh nếu tinh dịch xuất hiện các hạt trắng li ti thì đó là hiện tượng tinh dịch vón cục. Nếu bạn dùng tay bóp thử các hạt này thì sẽ thấy nó xẹp ra thành bột. Đây cũng là dấu hiệu cho thấy tinh trùng của bạn yếu và có vấn đề.

Các biện pháp chẩn đoán tinh trùng yếu tại cơ sở y tế

Một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới là tinh trùng yếu. Nếu tình trạng này được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời thì sẽ có thể giúp bạn điều trị bệnh hiệu quả.

Thăm khám lâm sàng

Trong quá trình thăm khám lâm sàng bác sĩ sẽ sẽ quan sát cơ quan sinh dục ngoài của bạn. Sau đó bác sĩ hỏi bạn các câu hỏi về những bệnh lý mắc phải trước đây cũng như thói quen sống và thói quen sinh hoạt tình dục.

Thực hiện xét nghiệm

Tiếp theo bạn được đưa đi xét nghiệm tinh dịch đồ. Theo đó tinh dịch của bạn sẽ được lấy để để phân tích và cho ra các thông số như số lượng tinh trùng hay tính di động của tinh trùng. Cách dễ dàng nhất để lấy tinh dịch là bạn được cho thủ dâm ngay tại phòng khám. Để hạn chế sai số thì bạn cần lưu ý:

• Lấy hết toàn bộ số tinh dịch tiết ra để làm mẫu xét nghiệm.
• Trước khi thực hiện xét nghiệm cần phải kiêng quan hệ tình dục ít nhất 2 ngày nhưng không được quá 11 ngày.
• Sau khi lấy mẫu đầu tiên bạn cần chờ ít nhất hai tuần rồi mới được lấy mẫu thứ hai.
• Không được sử dụng chất bôi trơn khi lấy mẫu vì khả năng di động của tinh trùng có thể bị ảnh hưởng.

Bên cạnh đó bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn thực hiện các xét nghiệm khác để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng tinh trùng yếu. Cụ thể như:

• Xét nghiệm nước tiểu sau khi xuất tinh: nhằm phát hiện tình trạng xuất tinh ngược.
• Định lượng hormone sinh dục nam và hormone tuyến yên.
• Siêu âm tinh hoàn
• Sinh thiết tinh hoàn.
• Siêu âm tuyến tiền liệt.
• Phân tích gene.

Sau khi có kết quả các xét nghiệm trên thì việc điều trị mới bắt đầu được tiến hành.

Tinh trùng yếu điều trị như thế nào?

Tại cơ sở y tế việc điều trị tinh trùng yếu thường diễn ra như sau:

Điều trị bằng thuốc

Các thuốc thường được bác sĩ chỉ định như:

• Thuốc kháng sinh: Thuốc này đường được dùng khi bạn mắc phải tình trạng viêm nhiễm do tác nhân virus, vi khuẩn hoặc nấm gây ra.
• Thuốc tăng cường hormone: Với những trường hợp tinh trùng yếu do hormone sinh dục nam trong cơ thể suy giảm thì bạn có thể được chỉ định sử dụng thuốc tăng cường hormone.
• Một số loại thuốc khác: Bác sĩ cũng có thể chỉ định thêm thuốc tăng cường sinh lý hay thuốc giảm đau cho người bệnh tùy từng trường hợp cụ thể.

Điều trị bằng thủ thuật hiện đại

Với những tình trạng viêm nhiễm nặng mà việc uống thuốc không hiệu quả thì bác sĩ thường chỉ định thêm các thủ thuật hiện đại trong điều trị bệnh. Ví dụ như với bệnh viêm mào tinh hoàn hay viêm tinh hoàn dẫn đến tinh trùng yếu, bạn có thể được áp dụng công nghệ ánh sáng sinh học. Đây là công nghệ sử dụng các máy móc như máy hồng ngoại, thiết bị sóng ngắn nhằm dùng ánh sáng tác động vào môviêm nhiễm. Qua đó các tổ chức viêm được phục hồi và tác nhân gây hại bị tiêu diệt. Công nghệ này giúp cho khả năng hấp thu thuốc của mô bệnh tốt hơn.

Qua bài viết trên bạn đã nắm được nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục của tình trạng tinh trùng yếu ở nam giới. Qua đó bạn sẽ có biện pháp xử lý tốt hơn khi gặp phải tình trạng này.